Turbocharger တလံုး၏ ျပစ္​ခ်က္​ကို ႐ွာ​ေဖြျခင္​း(1)

Turbocharger တလံုး၏ ျပစ္ခ်က္ကို ႐ွာေဖြျခင္း

ကမၻာ႔ ပထမဆံုးေသာ Turbocharger ကို 1878 ခုႏွစ္တြင္ Duglad Clerk (စေကာ႔လူမ်ိဳး အင္ဂ်ီနီယာ) ဆိုသူက 2 stroke engine အတြက္ စတင္ တီထြင္ထုတ္လုပ္ သံုးစဲြခဲ႔သည္။ ထိုေခတ္ထိုအခါ ကာလမ်ားဆီက turbocharger အား စြမ္းအင္ရ႐ွိေစရန္ engine ၏ out put shaft ျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္၍ အသံုးျပဳေမာင္းႏွင္ သံုးစြဲခဲ႔ၾကသည္။ ထိုအခါ အဓိက ျပႆ နာမွာ engine ၏ out put shaft ျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္သံုးစြဲေသာေၾကာင့္ engine မွ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ေသာ power မွာ 15% ခန္႔အထိ က်ဆင္းေစသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္မွ engine မွထြက္႐ွိလာေသာ Exhaust gas စြမ္းအားအား အသံုးျပဳေစ၍ turbocharger အား ေမာင္းႏွင္လည္ပတ္ေစသည္။

Turbocharger မွ engine သို႔ ေလပံ႔ပိုးေပးေသာစနစ္မွာ (၂) မ်ိဳး႐ွိသည္-
၁။ constant pressure system ႏွင့္
၂။ pulse system -
ဟူ၍ ေလေပးပို႔ေသာ စနစ္ ၂မ်ိဳး႐ွိသည္။

     ထို႔အျပင္ Turbocharger သို႔ lube oil ေခ်ာဆီပံ႔ပိုးေပးသည့္ စနစ္မွာလည္း (၂) မ်ိဳး႐ွိသည္-
၁။ own sump system ႏွင့္
၂။ external lube oil supply system -
ဟူ၍ ေခ်ာဆီပံ႔ေပးပို႔ေသာ စနစ္ ၂မ်ိဳး႐ွိသည္။
     Own sump system ကို ေရယာဥ္ႀကီးမ်ား၏ turbocharger ႀကီးမ်ားတြင္ အသံုးမ်ားသည္။ကိုယ္ပိုင္ lube oil tank ပူးတဲြတည္ေဆာက္ထည့္သြင္းထားသျဖင့္ ေခ်ာဆီညစ္ပတ္မႈမွေပးေသာ ဒုကၡ နဲပါးသည္။
     External lube oil supply system ကိုေတာ႔ engး အေသးမ်ားတြင္အသံုးမ်ားသည္။ ယခုစနစ္တြင္ turbocharger အားပံ႔ပိုးေသာ ေခ်ာဆီကို engine ၏ ေခ်ာဆီစနစ္ထဲမွ ယူသံုးထားသျဖင့္ engine ၏ ေခ်ာဆီ ညစ္ပတ္သထက္ ညစ္ပတ္လာေလ turbocharger အတြက္ဒုကၡ ေပးေလျဖစ္သည္။
       Turbocharger တလံုးသည္ exhaust gas ၏ အေထာက္အကူျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ေပးရေသာ ပစၥည္းတခုျဖစ္သျဖင့္ အပူဒဏ္ကို အမ်ားဆံုးခံရေသာ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္သည္။ အနိမ္႔ဆံုးအပူခ်ိန္ခံစားရေသာဒဏ္သည္ 950° Cအထိ႐ွိသည္။ Turbocharger တလံုး၏ driven shaft အား အပူဒဏ္ ႏွင့္ ပြန္းစားမႈဒဏ္မွ ကာကြယ္ေပးရန္ lube oil ပံ႔ပိုးေပးေရးသည္ အေရးပါသည္။ ထိုအေရးပါသည့္ lube oil အား အျခားမလိုအပ္သည့္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားသို႔ မေရာက္႐ွိေစရန္ lube oil အား ထိန္းသိမ္းေပးရမည့္ labyrinth seal လိုအပ္လာပါသည္။ အဆိုပါ seal သည္ turbocharger ထဲမွ ေခ်ာဆီမ်ားအား compressor blade ႏွင့္ turbine blade မ်ားအတြင္းသို႔ မေရာက္႐ွိရန္ကာကြယ္ေပးရသည္။ အဆိုပါ seal မွာ seal ဟု ဆိုရေသာ္လည္း အမွန္တကယ္မွာ piston ring ႏွင့္ အလားသ႑န္တူေသာ ring တမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ sealing ring ကို အပူဒဏ္ ႏွင့္ အပြန္းစားခံႏိုင္ရန္ gun metal ဟူေသာ သတၱဳတမ်ိဳးျဖင့္ျပဳလုပ္ထားသည္။အဆိုပါ sealing ringသည္ ္turbocharger ၏ compressor housing ထဲသို႔ ဝင္ေရာက္လာေသာ ေလမ်ားႏွင့္ turbocharger ၏ အတြင္းပိုင္း႐ွိ ေခ်ာဆီတို႔ မထိေတြ႔ေစရန္အဓိက ကာကြယ္ေပးရေသာ ပစၥည္းျဖစ္သည္။ compressor blade အတြင္း ေခ်ာဆီေရာက္႐ွိသြားလ်င္အဆိုပါ ေခ်ာဆီသည္ engine ၏ cylinder အတြင္းေရာက္႐ွိၿပီး ေခ်ာဆီ + ေလ + ေလာင္စာေရာစပ္ေလာင္ကြၽမ္းၿပီး ထြက္႐ွိလာမည့္ exhaust gas မွာ အျပာေရာင္ သမ္းလာေပလိမ္႔မည္။ ထို႔အတူ turbine blade မ်ားအတြင္းသို႔ ေခ်ာဆီေရာက္႐ွိလ်င္ အဆိုပါေခ်ာဆီမ်ားသည္ exhaust ထြက္႐ွိရာ funnel တေလွ်ာက္ ေခ်ာဆီမ်ားျဖင့္ရႊဲစိုေနလိမ္႔မည္။ထိုအက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ turbine housing ထဲတြင္ cabon အနည္ထိုင္မႈမ်ားျပားလာၿပီး turbine blade မ်ားအား ထိခိုက္ပ်က္စီးေစႏိုင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ exhaust လိုင္းထဲတြင္ carbon ဂ်ိဳးမ်ားေၾကာင့္ exhaust လိုင္း က်ဥ္းေျမာင္းလာၿပီ engine အား exhaust back pressure ျဖစ္စဥ္ကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ထို႔ေၾကာင့္ exhaust gas အျပာေရာင္သမ္းလာလ်င္ / exhaust funnel ေခ်ာဆီမ်ားျဖင့္ စိုရႊဲလာလ်င္ အဆိုပါ sealing ring ပ်က္စီးခ်ိဳ႕ယြင္းေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိသာႏိုင္ပါသည္။
         Turbocharger တလံုးသည္ exhaust gas ကို အသံုးျပဳၿပီးလည္ပတ္ရသည့္ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အပူဒဏ္ကို အမ်ားဆံုးခံရေသာ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ထိုအပူဒဏ္႐ွိေသာ အစိတ္အပိုင္းတြင္း ဝင္ေရာက္လာေသာေလမ်ားသည္လည္း အပူကူးစက္ခံစားၾကရသည္ ။ ေလ၏ သေဘာမွာ ပူလ်င္ပြ၍ ေအးလ်င္က်ံဳ ႕သည့္သေဘာ႐ွိသည့္အတြက္ combustion chamber အတြင္း ေရာက္႐ွိလာသည့္ေလမ်ားသည္လည္း ထုထည္ပြလာၿပီး ေလရ႐ွိမႈနဲလာေသာေၾကာင့္ combustion အတြက္ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ combustion chamber အတြင္း ေရာက္႐ွိလာမည့္ ေလမ်ားအတြက္ အေအးခံေပးရန္ cooler တလံုးလိုအပ္လာပါသည္။ ( ေလသည္ ေအးေသာအခါ က်ံု႕၍ ထုထည္သည္လည္း က်ံု႔လာပါသည္ ၊ ထို႔ေၾကာင့္ combustion chamber အတြင္း ေလေရာက္႐ွိရန္ ပိုမိုလြယ္ကူလာပါသည္) ။ အဆိုပါ အစိတ္အပိုင္းကို charge aircooler (သို႔) aftercooler (သို႔) intercooler ဟု ေခၚေဝၚသံုးစြဲပါသည္။ ေရေၾကာင္းသံုး engine ႀကီးမ်ားတြင္ အဆိုပါ cooler ကို engine ျဖင့္တြဲဆက္၍ sea water ျဖင့္ အေအးခံသံုးစဲြၾကေသာ္လည္း ၊ ေနရာ အခက္အခဲႏွင့္ အေအးခံေရ အခက္အခဲေၾကာင့္ automobile ကားမ်ားတြင္chargeaircooler ကို ေလျဖင့္ပင္ ျပန္၍ အေအးေပးၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာကားမ်ားတြင္ radiator ေ႐ွ့တြင္ fin မ်ားျဖင့္ ေလအေအးခံေသာ cooler ပါ႐ွိလာၾကသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
           ႀကီးမားေသာ engine ႀကီးမ်ားတြင္ turbocharger ၏ အလုပ္လုပ္ေဆာင္မႈသည္ ေႏွးေကြးေသာေၾကာင့္ combustion အတြက္ ေလရ႐ွိရန္ အခက္အခဲ႐ွိလာသည္ ၊ ထိုအခါ combustion အတြက္ scavengin box (သို႔) combustion chamber အတြင္းသို႔ ေလကို ႀကိဳတင္ပံ႔ပိုးေပးေသာ auxiliary blower fan မ်ားအား သီးျခားအသံုးျပဳၾကရသည္။အဆိုပါ blower မ်ားအား engine မႏိႈးမွီတြင္ ႀကိဳတင္ေမာင္းေပးရၿပီး ၊ engine ႏိုးၿပီး၍ charge air pressure သတ္မွတ္ pressure ေရာက္႐ွိမွသာ အလိုအေလ်ာက္ရပ္တန္႔သြားရန္ ေဆာင္ရြက္ထားသည္။ ထိုသို႔မဟုတ္လ်င္ manual ျဖင့္ ရပ္တန္႔ေပးရသည္။