>>>အလင္းႏွစ္ကို ဘယ္လိုတိုင္းသလဲ<<<
အာကာသထဲက သိပ္ေဝးကြာလြန္းတဲ့ ၾကယ္ေတြရဲ႕ တည္ေနရာကို တိုင္းတာေဖာ္ျပတဲ့အခါမွာ အလင္းရဲ႕ သြားႏႈန္းျဖစ္တဲ့ "၁ စကၠန္႔ကို မိုင္ေပါင္း ၁၈၆၀၀၀" ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အေျခခံၿပီး တစ္ႏွစ္ျကာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရာက္ရွိမယ့္ အကြာအေဝး ကို အလင္းႏွစ္ ၁ ႏွစ္ ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ေန နဲ႔ အနီးဆံုးၾကယ္ အယ္လ္ဖာ ဆန္က်ဴရီ (Alpha Centuri) ဟာ ေနမွ အလင္းႏွစ္ ၄.၂၂ ကြာေဝးပါတယ္..။
အလင္းႏွစ္ဆိုတာ အကြာအေဝးျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္မဟုတ္ပါ။ ဒီအကြာအေဝးကို ဘယ္လိုတိုင္းသလဲ..???
သင့္ရဲ႕ လက္ေခ်ာင္းတစ္ခုကို မ်က္လံုးနဲ႔ တည့္တည့္ေနရာမွာ ဆန္႔တန္းၾကည့္ပါ။ မ်က္လံုးတစ္ဘက္ဆီကို အုပ္ၿပီး ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ ေနရာေျပာင္းသြားတာကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သင့္ရဲ႕ မ်ကိလံုး ၂ ဘက္ဟာ မတူညီတဲ့ ေနရာႏွစ္ခုမွာ ရွိေနၾကလို႔ပါ။ အဲ့ဒီ့ႏွစ္ခုၾကားထဲမွာ ရွိေနတဲ့ အကြာအေဝး (တနည္း) ေထာင့္ခ်ိဳးက်တဲ့အကြာအေဝးဟာ လက္ေခ်ာင္းအမွန္တကယ္ရွိေနတဲ့ အကြာအေဝးျဖစ္ပါတယ္။ Parallax လို႔ေခၚတဲ့ ႀတိဂံ သေဘာတရားတစ္ခုပါပဲ။ (ပံု)
ထိုသေဘာတရားအတိုင္းပါပဲ..။ ေနကို ဘဲဥပံုလည္ပါတ္ေနတဲ့ ကမ႓ာမွာ ၾကယ္တစ္ခုကို တိုင္းတာဖို႔ မတူညီတဲ့ ေနရာ ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ မ်က္လံုး ႏွစ္လံုးလိုေပါ့။ တစ္ႏွစ္မွာ ၁၂ လ ရွိတဲ့အတြက္ ၆ လစီ ခြာၾကည့္လိုက္ရံုပါပဲ။ ဒီနည္းလမ္းကို စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့သူကေတာ့ ဝီလီယံ ဘက္ဆဲလ္ (Wilhelm Bessel) လို႔ေခၚတဲ့ ဂ်ာမနီလူမ်ိဳး အာကာသႏွင့္သခ်ၤာပညာရွင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၃၈ခုႏွစ္က တိုင္းတာေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဘက္ဆဲလ္ဟာ Parallax ႀတိဂံရဲ႕ ေထာင့္ခ်ိဳး ယူနစ္ကို တြက္ခ်က္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ထိုအကြာအေဝးဟာ ၀.၃၁၄ arcseconds ရွိၿပီး အလင္းႏွစ္ ၁၀ ႏွစ္ရွိပါတယ္။
ဒီနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳ၍ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ HIPPARCOS အာကာသယာဥ္ကို လႊတ္တင္ၿပီး တိုင္းတာခဲ့တဲ့အခါ အလင္းႏွစ္ ၁၆၃၀ အထိတိုင္းတာ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာေတာ့ GAIA အာကာသယာဥ္ကို ထပ္မံလႊတ္တင္ခဲ့ၿပီး အလင္းႏွစ္ ၃၂၆၀၀ အထိ အတိအက် တိုင္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ (ေနာက္ဆံုးပံု ၂ ပံု)
Credit.. အာကာသ..သိပၸံ
အနာဂတ္ပညာေရးအတြက္..
သန္႔ဦး (အာကာသႏွင့္ စၾကဝဠာ)
အနာဂတ္ပညာေရးအတြက္..
သန္႔ဦး (အာကာသႏွင့္ စၾကဝဠာ)
