ကားအဲကြန္း အခန္း(၅)*1 // Expansion Valve

ညီေလးတို႔အတြက္ ကားအဲကြန္း အခန္း(၅)

#Chapter (5)
#Expansion Valve

Expansion valve ရဲ႕ အလုပ္ကေတာ့..
Condensor မွာ အပူထုတ္ၿပီး ဖိအားျမင့္အပူခ်ိန္ျမင့္အရည္ (High temperature & pressure liquid) အျဖစ္ျပန္ေရာက္လာတဲ့ အဲကြန္းဂက္စ္(Refrigerant)ကို
သူထဲမွာ႐ွိတဲ့အပ္ထိပ္ေလာက္သာသာပဲ႐ွိတဲ့အရမ္းက်ဥ္းတဲ့ အေပါက္က်ဥ္း(Orifice)ကိုျဖတ္သန္းေစၿပီး ဖိအားနဲ႔အပူခ်ိန္(40 'Fေအာက္)ကို က်ဆင္းေစတဲ့အလုပ္ပါ။ အဲဒါမွသာ အပူခ်ိန္အရမ္းနိမ့္တဲ့
အဲကြန္းဂက္စ္ဟာ အပူကြိဳင္လို႔ေခၚတဲ့ Evaporator
ဆီျပန္ေရာက္ၿပီး ကားထဲက အခန္းထဲက အပူကိုစုပ္ယူႏိုင္မွာမလို႔ပါ။

နႏၵမိုး

Expansion Valve အဝင္ရဲ႕ အပူခ်ိန္ဟာ
ပံုမွန္အားျဖင့္ 105'F ဝန္းက်င္
အထက္႐ွိၿပီး အထြက္ေရာက္သြားရင္ေတာ့
40'F ေအာက္ကို ေရာက္ေအာင္
လုပ္ေဆာင္သြားေပးခ်င္းျဖင့္
အပူခ်ိန္နဲ႔ဖိအားကိုေလ်ွာ့ခ်ေပးတာပါ။
သူ႔ကိုအိမ္သံုးအဲကြန္းေတြမွာဆိုရင္
Expansion valve
Metering Valve
Pressure reducing valve
လို႔လည္းေခၚၾကပါေသးတယ္။

ျပည္တြင္းေမာ္ေတာ္ကားေတြမွာ
အမ်ားဆံုးသံုးေလ့႐ွိတဲ့
ဏExpansion Valve ေတြကေတာ့
#Thermal Expansion Valve ေခၚ
Thermostatic expansion valve

#Block Expansion Valve

#Orific tube ဆိုၿပီး
(၃)မ်ိဳးေတြ႔ရပါတယ္။

#Thermal expansion valve ရဲ႕
အလုပ္လုပ္ပံုကေတာ့
*Condensor coil ကလာတဲ့ High pressure
Liquid. ကိုထိမ္းေပးေနတဲ့ Nozzle လို႔ေခၚတဲ့
Valve အထိန္းတံေလးဟာ
သူအေပၚမွာ႐ွိတဲ့
စပရိမ္ဖိအား၊
စပရိမ္ကို တြန္းဖိထားတဲ့
Evaporator အထြက္မွာ ထိကပ္ထားျပီး
Expansion valve ရဲ႕ စပရိမ္ေပၚကေန
Diaphragm လို႔ေခၚတဲ့ သံျပားနဲ႔ဖိထားတဲ့
အပူအာရံုခံ Thermal bulb ထဲက
ဂက္စ္ရဲ႕တြန္းအားတို႔နဲ႔
Expansion valve အထြက္ ဖိအားကိုထိန္းညႇိေပးပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ Thermal Expansion valve တပ္ထားတဲ့
ကားကြန္းနဲ႔လုပ္ငန္းသံုးအဲကြန္းေတြမွာ Equalizer line လို႔ဆိုတဲ့ Evaporator အထြက္ရဲ႕ ဂက္စ္ရဲ႕
ဖိအားကိုယူၿပီး Expansion valve ရဲ႕ အဖြင့္အပိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ပိုက္လိုင္း တခုလည္းပါတတ္ပါတယ္။အဓိက ေျပာခ်င္တာကေတာ့Thermal Expansion valve ေတြမွာ
#Spring
#Thermal bulb
#Equalizer line ဆိုတဲ့ အရာသံုးခုရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈနဲ႔
Evaporator ကိုပို႔လႊတ္မယ့္ ဂက္စ္ရဲ႕ အပူခ်ိန္နဲ႔
ဖိအားကို ထိန္းခ်ဳပ္ရင္းအလုပ္လုပ္ေပးတယ္ဆုတာသိရင္၊ Condensor (အပူကြိဳင္)ကလာတဲ့
ဂက္စ္ရဲ႕ ဖိအားနဲ႔ အပူခ်ိန္ကို ေလ်ွာ့ခ်ၿပီး
အခန္းထဲမွာလိုတဲ့အေနအထားေရာက္ေအာင္
လုပ္ေပးေနတယ္ဆိုတာသိရင္ ရပါၿပီ။

#Block Valve Type ရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုကေတာ့
Thermal Expansion Valve ေတြရဲ႕အလုပ္လုပ္ပံုနဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။
သူ႔မွာ
#အဓိကအစိတ္အပိုင္းအေနနဲ႔...

#အပူကြိဳင္က
လာတဲ့ ဂက္စ္ရဲ႕ ဖိအားနဲ႔စီးဆင္းမႈကို တိုက္႐ိုက္ထိန္းခ်ဳပ္ေပးမယ့္Orifice Nozzle & Ball

#Oricice Nozzel & Ball ကို သြယ္ဝိုက္ၿပီး
အဖြင့္အပိတ္လုပ္ေပးမယ့္ Diaphragm တိူ႔ ပါဝင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ထူးျခားတာက
Spring ရဲ႕ တြန္းအားနဲ႔ Orifice Nozzle & Ball ကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ဂက္စ္ရဲ႕ ဖိအားနဲ႔စီးဆင္းမႈ့ကိုထိန္းခ်ဳပ္ထားတာမဟုတ္ပဲ အေအးကြိဳင္ Evaporator ကေန Compressor အဝင္ Suction လိုင္းရဲ႕
ဖိအားနိမ့္အပူခ်ိန္နိမ့္အေငြ႕ (Low pressure
and temperature vapour ) ရဲ႕စီးဆင္းမွု့
ဖိအား အပူခ်ိန္အနည္းအမ်ားနဲ႔ Diaphragm ကိုတြန္းထိုး ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး အဲဒီDiaphragm ကတဆင့္
Condensor ကဝင္လာတဲ့ High Pressure Liquid ကို Evaporator ကို ဖိအားေလ်ာ့ခ်ပို႔လႊတ္
ေပးတာပါ။
Thermal Expansion Valve ေတြမွာလို Condensor (အပူကြိဳင္) အထြက္ ပိုက္လိုင္းတခုထဲ Block Valve ဆီဝင္ထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ
Condensor ကလာတဲ့ High Pressure Liquid လိုင္းေရာ Evaporator လို႔ေခၚတဲ့အေအးကြိဳင္ကေန Compresspr Suction Line ဆီသြားတဲ့
အထြက္ပိုက္ေရာ ႏွစ္ခုစလံုးကို Block Valve ထဲျဖတ္သန္းေစရင္း ေပါင္းစပ္အလုပ္လုပ္ေစတာပါ။

#ေနာက္ Expansion Valve တမ်ိဳးျဖစ္တဲ့
Orifice Tube ကေတာ့ အလုပ္လုပ္ပံုအရမ္း႐ိုး႐ွင္းပါတယ္။အိမ္သံုး အဲကြန္းေတြေရခဲေသတၱာေတြမွာပါတဲ့ ဆဲခ်ည္မ်ွင္ပိုက္(Capilary tube)နဲ႔အတူတူပါပဲ။
ထူးျခားတာဆိုလို႔. Orifice tube ထဲမွာဇကာတပ္ထားတာပါဝင္ၿပီး Capilary ထဲမွာ မႈန္ေတြအမိႈက္ေတြ ဝင္ၿပီးပိတ္မေနေအာင္ စစ္ေပးပါတယ္။
အပူကြိဳင္ကလာတဲ့ ဂက္စ္ရဲ႕ ဖိအားကို ႐ိုး႐ွင္းစြာေလ်ွာ့ခ်ၿပီး Evaporator ဆီကို အပူခ်ိန္နိမ့္ဖိအားနိမ့္
ဂက္စ္အရည္(Low pressure and temperature liquid) အျဖစ္ ရိုးရွင္းစြာေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ေပးယံုပါပဲ။

ပံုစံဘယ္လိုပဲကြဲေနပါေစ..
Expansion Valve ေတြရဲ႕အလုပ္က
*အပူကြိဳင္ Condensor ကလာတဲ့ ဖိအားျမင့္အရည္အေျခအေန (High pressure liquid)ကို ဖိအားေလ်ွာ့ခ်ေပးၿပီး Evporator ဆီလႊတ္ေပးတဲ့အလုပ္ရယ္

*အဲဒီလိုလုပ္ရာမွာ Evaporator ကျပန္ထြက္လာတဲ့ ဂက္စ္ရဲ႕ အပူခ်ိန္နဲ႔ဖိအားကိုခ်ိန္ဆၿပီး အလုပ္လုပ္ေပး ေနတယ္ဆိုတာရယ္သိရင္ရပါၿပီ။

Credit to
ကိုနႏၵမိုး