လက္ရွိေျမဓာတ္ခုခံမႈဘယ္ေလာက္ရွိလဲ ျပန္စမ္းၾကည့္ရေအာင္
နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနေသာ တိုင္းတာျခင္း စနစ္မ်ားထဲမွ လက္ေတြ.တိုင္းတာဖူးေသာ Earth Resistance တိုင္းတာျခင္း စနစ္တမ်ိဳးပါ။
Transformer ေတြ ၊ Distribution Line ေတြ ၊ Steel Structure ေတြရဲ႕ Earthing Resistance ေတြကို အခုကတည္းက စမ္းထားေသးရဲ႕လား .....
Earthing Resistance တိုင္းတာျခင္း နည္းလမ္းတစ္ခု
TRANSMISSION LINE PROJECT ေတြျပီးျပီဆိုတာနဲ႕ က်ေနာ္တို့ေတြ မျဖစ္မေနလုပ္ရေသာ TESTING PROCEDURE ေတြမ်ားစြာရွိတဲ႔အထဲက အရင္ဆုံးျပဳလုပ္စမ္းသပ္ရတာကေတာ့ TOWER ေတြ POLE ေတြရဲ့ EARTHING / GROUNDING RESISTANCE TEST ေတြပါ ဒီေနရာမွာ
• TOWER ေတြ POLE ေတြကိုယ္တိုင္ရဲ့ GROUNDING RESISTANCE
• TOWER ေတြ POLE ေတြကို မိုးၾကိဳးဒဏ္က ကာကြယ္ရန္ျပဳလုပ္ထားေသာ AERIAL EARTH ေတြရဲ့ GROUNDING RESISTANCE နဲ႕
• AERIAL EARTH ကေနတဆင့္ မိုးၾကိဳးလွ်ပ္စီးကို သယ္ေဆာင္စီးဆင္းေစေသာ ELECTRODE ( EARTH ROD ) ရဲ့ GROUNDING RESISTANCE ကိုတိုင္းတာမွတ္သား စစ္ေဆးရပါတယ္။
• TOWER ေတြ POLE ေတြကိုယ္တိုင္ရဲ့ GROUNDING RESISTANCE
• TOWER ေတြ POLE ေတြကို မိုးၾကိဳးဒဏ္က ကာကြယ္ရန္ျပဳလုပ္ထားေသာ AERIAL EARTH ေတြရဲ့ GROUNDING RESISTANCE နဲ႕
• AERIAL EARTH ကေနတဆင့္ မိုးၾကိဳးလွ်ပ္စီးကို သယ္ေဆာင္စီးဆင္းေစေသာ ELECTRODE ( EARTH ROD ) ရဲ့ GROUNDING RESISTANCE ကိုတိုင္းတာမွတ္သား စစ္ေဆးရပါတယ္။
Kk
ဒီေနရာမွာ စနစ္က်ေသာ မွန္ကန္ေသာ GROUNDING စနစ္သာမရွိခဲ႔ရင္ TOWER နဲ႕ POLE ေတြက မိုးၾကိဳးဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးႏိုင္သလို၊အေၾကာင္းတစုံတရာေၾကာင့္ ဒီ TOWER ေတြ POLE ေတြမွာ FAULT CURRENT / LEAKAGE CURRENT ( ယိုစိမ့္လွ်ပ္စီး ) မ်ား ျဖစ္ခဲ့ရင္ ဒီ CURRENT ေတြအတြက္ GROUND သို႔ ခြဲျဖာစီးဆင္းစရာလမ္းေၾကာင္းမရွိဘဲ နီးစပ္ရာ ( ထိကိုင္မိသူ ) ေတြကို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္လိုက္ျခင္းေတြကို ျဖစ္ေပၚေစမွာပါ။
ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို့ TRANSMISSION PROJECT ေတြအတြက္ TOWER ေတြကို GOOD GROUNDING SYSTEM ျဖစ္ဖို႔ကို သက္ဆိုင္ရာ EARTH ELECTRODE ( EARTH ROD) ေတြ ကို EARTH PIT ( EARTH ကြၽင္း ) ေတြနဲ႕စနစ္တက်ျပဳလုပ္ျပီး ( AERIAL EARTH ေတြ JUMPER CONNECTION ) ေတြကို ေသခ်ာစြာတြဲဆက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။သို႔မွသာ FAULT ( or ) LEAKAGE CURRENT ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ဒီ FAULT CURRENT ေတြက GROUNDဆီ ကို သက္ဆိုင္ရာ ( DOWN CONDUCTOR ) ရဲ့ အျမန္ဆုံးလမ္းေၾကာင္းကေန စီးဆင္းျဖတ္သန္းျခင္းျဖစ္ သက္ဆိုင္ရာ PROTECTION စနစ္ကို အသက္ဝင္ အလုပ္ လုပ္ေစမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ သံသယ ျဖစ္တာတစ္ခု ရွိေနတာက EARTH ROD တစ္ေခ်ာင္းကို ႐ိုက္လိုက္တယ္ ( ေျမၾကီးထဲ ႐ိုက္သြင္းထားတယ္ ) ျပီးေတာ့ ဒီ EARTH ROD ကို ( EARTH TESTER ) နဲ႕ EARTHING RESISTANCE တိုင္းတယ္ ဆိုပါစို႔။ က်ေနာ္တို့ ကိုယ္တိုင္ တိုင္းေတာ့ 20 OHM ျဖစ္ေနတယ္ ၊ THIRD PARTY ကတိုင္းေတာ့ 15 OHM ျဖစ္ေနတယ္ ၊ END USER ( CUSTOMER ) ကတိုင္းေတာ့ 18 OHM ျဖစ္ေနတယ္။ဘယ္တန္ဖိုးက အမွန္ျဖစ္မလဲ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ျဖစ္ခ်င္တာက ဘယ္သူ ဘယ္လိုတိုင္းတိုင္း ( တိုင္းတာမယ့္ EARTHING RESISTANCE TEST METER ) တာတူခဲ့ရင္ EARTHING RESISTANCE တန္ဖိုး ခ်င္းက ( မ်ားစြာ ကြဲျပားမႈမရွီဘဲ ) တူညီသင့္တာပါ။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ EARTHING RESISTANCE ကို ဘယ္လိုစနစ္ေတြနဲ႕ တိုင္းတာေနသလဲ ၊ တိက်ရည္ညႊန္းထားေသာ တိုင္းတာေရး စနစ္ေတြ ရွိေနပါသလား။ေလ့လာရင္းနဲ႕ က်ေနာ္ အတြက္တိုင္းတာရ လြယ္ကူျပီး တန္ဖိုးကြဲျပားမႈ မ်ားစြာမရွိေသာ EARTHING RESISTANCE တိုင္းတာေသာစနစ္ တခုအေၾကာင္းပါ။
Kk
EARTHING RESISTANCE ကိုတိုင္းတာႏိုင္ေသာ စနစ္ေတြမ်ားစြာ ရွိတဲ့အထဲက အသုံးျပဳရလြယ္ကူေသာ FALL OF POTENTIAL METHOD နဲ႕ ဒီ FALL OF POTENTIAL METHOD ကိုအေျချပဳထားေသာ 0.62D ( or ) 62%D METHOD ( SLOPE METHOD ) နဲ႕တိုင္းတာပုံ တခုပါ။ အားလုံးသိက်သလိုဘဲ ပုံမွန္ EARTH TESTER တစ္ခုမွာ တိုင္းတာေရးၾကိဳး ၃ မ်ိဳးပါဝင္ပါတယ္။ဒါေတြက ( အေရာင္နဲ႕ေျပာရင္ ) အတိုဆုံးၾကိဳးကေနစေျပာရင္
• အစိမ္းေရာင္က ( TEST ELECTRODE E ) ျဖစ္ျပီးတိုင္းတာမယ့္ EARTH ROD ကိုခ်ိတ္ဆက္ရပါတယ္။
• အဝါေရာင္က ( POTENTIAL P ) VOLTAGE ထြက္ရွိရာ POINT ျဖစ္ျပီး သက္ဆိုင္ရာေနရာ / အကြာအေဝး တခုမွာ TEST SPIKE ကို႐ိုက္ျပီးခ်ိတ္ဆက္ရပါတယ္။
• အနီေရာင္က ( CURRENT C ) CURRENT ထြက္ရွိရာ POINT ျဖစ္ျပီး သက္ဆိုင္ရာေနရာ / အကြာအေဝး တခုမွာ TEST SPIKE ကို႐ိုက္ျပီးခ်ိတ္ဆက္ရပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ FALL OF POTENTIAL METHOD လို႔ေျပာရျခင္းက EARTH TESTER ကေန တိုင္းတာမယ္႔ TEST ELECTRODE ( E / အစိမ္းေရာင္နဲ႕ ) အစြန္ဆုံး ( C / အနီေရာင္ၾကားကို ) သတ္မွတ္ TEST CURRENT တစ္ခု ( INJECT ) ႐ိုက္ထည့္ပါတယ္။ဒီလိုဘဲ TEST ELECTRODE ( E / အစိမ္းေရာင္ ) နဲ႕ ( C / အနီေရာင္ ) နဲ႕ၾကားအကြာအေဝး တခုမွာ VOLTAGE SOURCE အေနနဲ႕ ( Y / အဝါေရာင္ကို ) သတ္မွတ္ VOLTAGE တစ္ခုကို႐ိုက္ထည့္လိုက္ပါတယ္ ။ ဒီလိုအားျဖစ္ တိုင္းတာမယ္႔ EARTH ROD နဲ႕ အနီေရာင္ C ၾကား VOLTAGE နဲ႕ တိုင္းတာမယ္႔ EARTH ROD ( E ) နဲ႕ အဝါေရာင္ ( P ) ၾကား VOLTAGE ကို ( EARTH TESTER ) အတြင္းမွာ နွုိင္းယွဥ္တြက္ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ ( မူကြဲတနည္း EARTH ELECTRODE မွာ သက္ေရာက္ေနေသာ INJECT VOLTAGE နဲ႕ INJECT CURRENT ပမာဏကို OHM LAW အရ V=IR --- R=V/I ) အရ သက္ဆိုင္ရာ EARTH ELECTRODE ရဲ့ EARTHING RESISTANCE ကို ရရွိပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ အေရးၾကီးတာက Earth RESISTANCE တိုင္းတာမယ့္ Electrode E (အစိမ္းေရာင္ ) ရဲ့တည္ေနရာက ျပသနာမရွိေပမယ္႕ POTENTIAL ( P ) အဝါေရာင္ TEST SPIKE နဲ႕ CURRENT ( C ) အနီေရာင္ TEST SPIKE ကို ဘယ္ေနရာမွာ ထားရင္ EARTH RESISTANCE တန္ဖိုး အမွန္ကို ရမလဲ ဆိုတာက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အထူးဂ႐ုျပဳရမွာပါ။
ဒီအတြက္ စမ္းသပ္တိုင္းတာမႈ ရလဒ္ေတြအရ ပထမဆုံး တိုင္းတာမယ္႔ EARTH ELECTRODE ကို အစိမ္းေရာင္ TEST CLIP နဲ႕ အရင္ခ်ိတ္ပါ။ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ဒုတိယအေနနဲ႕ မ်ဥ္းေျဖာင့္အတိုင္း ( အရွည္ဆုံးၾကိဳး အနီေရာင္ၾကိဳး C ) ကိုအေဝးဆုံး မွာ႐ိုက္သြင္းပါ ( အကြာအေဝး မီတာ 20 ) ဆိုပါစို႔ ။ ျပီးရင္ တတိယအေနနဲ႕ ဒီ TEST ELECTRODE ( EARTH ROD ) နဲ႕ ( အရွည္ဆုံးၾကိဳး အနီေရာင္ၾကိဳး C ) ၾကားမွာ အလြယ္တကူေျပာရင္ အလယ္ေကာင္ 10 မီတာမွာ ( အဝါေရာင္ ၾကိဳး P ) ကို႐ိုက္ပါ။ ဒီလိုအားျဖစ္ EARTH ELECTRODE ( E ) -- 10 မီတာအကြာမွာ POTENTIAL P ( အဝါေရာင္နဲ႕ ) ---ေနာက္ထက္ 10 မီတာအကြာမွာ CURRENT C ၾကိဳး ( အနီေရာင္က ) အစဥ္လိုက္ မ်ဥ္းေျဖာင့္အတိုင္းရွိေနမွာပါ။ေျပာရရင္ EARTH ROD နဲ႕ အနီေရာင္ၾကားအကြာအေဝးသာ D ျဖစ္ေနရင္ ဒီEARTH ROD နဲ႕ အဝါေရာင္ၾကားအကြာအေဝးက 0.5D နဲ႕တည္ရွိေနတာပါ။
ဟုတ္ျပီ EARTH RESISTANCE ကိုတိုင္းတာပါ ၪပမာ 10 OHM ျဖစ္မယ္ မွတ္ထားပါ ျပီးရင္ YELLOW SPIKE ကို RED ဘက္ေရာက္တဲ့အထိကို တစ္မီတာ စီ တိုး တိုးျပီးစမ္းပါ ။ဒီလိုစမ္းျခင္းအားျဖစ္ YELLOW SPIKE ရဲ့အကြာအေဝး တေနရာမွာ EARTHING RESISTANCE တန္ဖိုးက မေျပာင္းလဲဘဲ STABLE ျဖစ္သြားမွာပါ။ ဒီ YELLOW SPIKE P ရဲ့ ေနရာကို EARTHING RESISTANCE နဲ႕ DISTANCE ကို GRAPH ဆြဲလိုက္ရင္ တန္ဖိုးတူညီေသာေနရာတိုင္းက EARTH ELECTRODE နဲ႕ အနီေရာင္ C ရဲ့ၾကား 61.8 D or 61.8% ကြာအေဝး မွာျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒီေတာ့ အခ်ဳပ္အားျဖစ္က FALL OF POTENTIAL METHOD ကိုသာသုံးရင္ 62%D. အရ YELLOW SPIKE ( P ) ကို တိုင္းတာေနေသာ EARTH ELECTRODE ( G ) နဲ႕ CURRENT ( C ) အနီေရာင္ SPIKE ၾကား အကြာအေဝး ရဲ႕ 62% အကြာအေဝးမွာ ထားျခင္းက မွန္ကန္ေသာ EARTHING RESISTANCE တန္ဖိုးကို ရရွိေစရန္ နည္းလမ္း တခုျဖစ္ေၾကာင္းပါခင္ဗ်ာ။
Credit
Ko Myo Zaw
Ko Myo Zaw
Kk