OBD II ကား တစ္စီးရဲ႕ ကြန္ျပဴတာ စနစ္



        ကြန္ပ်ဴတာေတြကုုိ တပ္ေပးထားျပီးကားရဲ ့တာဝန္ဝတၱရား ထမ္းေဆာင္မူေတြကုုိ ကြပ္ကဲခုုိင္းထားၾကတယ္။ဒီေတာ့ကားကုုိ စစ္ၾကည့္ေပးဖုုိ ့၊ခ်ိန္းညွိဖုုိ ့ဆုုိတာေတြအတြက္ ကြန္ပ်ဴတာပုုိင္းဆုုိင္ရာ နည္းစနစ္ေတြကုုိ သုုံးစြဲလာၾကရတယ္။အရင္တုုန္းကလုုိ ကြ်မ္းက်င္တဲ့စက္ဆရာက နားနဲ ့နားေထာင္ၾကည္ ့ျပီး အဆုုံးျဖတ္ျပဳဖုုိ ့ခဲယဥ္းသြားတယ္။အစမ္းတက္ေမာင္းၾကည္ ့ျပီး ဘာျဖစ္တာ ျဖစ္မယ္လုုိ ့ေျပာဖုုိ ့ခဲယဥ္းသြားတယ္။
        ကြန္ပ်ဴတာပုုိင္းဆုုိင္ရာကုုိ သုုံးစြဲျပီးစစ္ေဆးခန္းစစ္တာမွာ အပုုိင္းႏွစ္ပုုိင္းရွိတယ္။တစ္ပုုိင္းက စက္ျပင္ ဆရာမွာ ကုုိင္တြယ္သုုံးစြဲတဲ ့ကြန္ပ်ဴတာပုုိင္းဆုုိင္ရာကိရိယာနဲ ့ေဆာဖ့္ဝဲပုုိင္းျဖစ္ျပီး က်န္တဲ့အပုုိင္းက ကားေပၚမွာပါတဲ့ကြန္ပ်ဴတာအပုုိင္းျဖစ္ပါတယ္။
        ယာဥ္တစ္စီးရဲ ့ကိစၥအဝဝတုုိ ့ကုုိစစ္ေဆးျပီးအစီရင္ခံေပးတဲ့အုုိဘီစနစ္ (OBD-On-Board Diagnostic System)ကုုိယာဥ္မွာ တပ္ဆင္ေပးထားပါတယ္။အဲဒီကြန္ပ်ဴတာကိရိယာႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ဖုုိ ့အေပါက္ကုုိေတာ့စတီယာရင္ အနီးတဝုုိက္မွာထားရွိေပးထားရမယ္လုုိ ့ကမာၻလုုံးဆုုိင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ဒီေတာ့ စတီယာရ႔င္အနီးတစ္ဝုုိက္မွာရွာေဖြၾကည့္ႏုုိင္ပါတယ္။
        ၁၉၈၀ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားမွာ ကြန္ပ်ဴတာကြပ္ကဲတဲ့စနစ္ကုုိ ကားမွာတပ္ဆင္အသုုံးျပဳခဲ့ၾကျပီးကားရဲ ့က်န္းမာေရးကုုိပါစစ္ေဆးကာ အစီရင္ခံတဲ့စနစ္ကုုိ က်င့္သုုံးခဲ့ၾကပါတယ္။အစပုုိင္းမွာေတာ့မီးလင္းျပတာေလာက္ပဲအသိေပးႏုုိင္ခဲ့ျပီး အခုုအခါမွာေတာ့ကုုဒ္(code)ေတြနဲ ့အခ်က္္လက္ေတြ ထုုတ္ေပးတဲ့စနစ္ကုုိသုုံးစြဲလ်က္ရွိပါတယ္။စစ္ေဆးဆန္းစစ္မူမ်ားမွ ေတြ ့ရွိတဲ့ျပသာနာေတြကုုိ သတ္မွတ္ထားတဲ့ကုုိေတြနဲ ့အေသးစိတ္အသိေပးပါတယ္။ဒီေတာ့ ဘယ္အစိတ္ပုုိင္းကုုိ ျပင္ရမယ္ဆုုိတာကုုိတန္းသိေစပါတယ္။အဲ ့ဒီျပသာနာေတြကုုိ ဒီတီစီ(DTC -Diagnostic Trouble Code)လုုိ ့အတုုိေကာက္အားျဖင့္ ေျပာဆုုိၾကပါတယ္။အုုိဘီဒီကားေပၚေရာက္လာရတာကားမီးခုုိးထုုတ္လႊတ္မူကုုိ ထိန္းေက်ာင္းေပးႏုုိင္ျခင္းရွိမရွိသိႏုုိင္မယ့္နည္းစနစ္ရွိဖုုိ ့လုုိပါတယ္ ။အဦးဆုုံးအုုိဘီဒီကုုိ အုုိဘီဒီဝမ္းနံပါတ္စဥ္ထုုိးပါတယ္။အုုိဘီဒီဝမ္းက မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး။အသုုံးမတည့္လုုိ ့ျဖစ္
ပါတယ္။အဓိကအထုုပ္ရုုွပ္ကထုုတ္ျပန္တဲ့ကုုဒ္ေတြကုုိ တစ္ေျပးညီအတူတူ သတ္မွတ္မေပးနုိင္ခဲလုုိ ့ပါတယ္။ဒီေတာ့တစ္ေက်ာင္းတစ္ဂါတာ တစ္ရြာတစ္ပုုဒ္ဆန္းေနခဲ့ပါတယ္။သူ ့ကုုိ ကုုိယ္ကနားမလည္၊ကုုိယ့္ကုုိ သူကနားမလည္ျဖစ္ခဲ့ၾကရပါတယ္။
         အုုိဘီဒီတူး (OBD-II)က်မွကုုိ ေတြကုုိ စံသတ္မွတ္ခ်က္ျပဳႏုုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။သတင္းခ်က္လက္ေပးပုုိ ့တဲ့စံပုုံစံကုုိလည္းသတ္မွတ္ႏုုိင္္ခ့ဲပါတယ္။ခ်ိတ္ဆက္အေပါက္ကုုိ လည္း စံသတ္မွတ္ႏုုိင္ခဲ့ပါတယ္။အဲ့ဒိေပါက္မွာျဖန္ ့ၾကက္စစ္ေဆးမူ(ဝါ)စကင္(scan)လုုပ္တဲ့ကိရိယာကုုိခ်ိတ္ဆက္ျပီးစစ္ေဆးဆန္းစစ္ၾကပါတယ္။
           အဲ့ဒီလုုိ ခ်ိတ္ဆက္တဲ့အခါမွာ စကင္ကိရိယာအတြက္ ပါဝါကုုိ ကားဘက္ထရီမွ ရယူသုုံးစြဲနုုိင္ဖုုိ ့ပင္ေခ်ာင္းေတြကုုိ ခ်ိတ္ဆက္အေပါက္မွာ ထည့္ေပးျခင္းျဖင့္ စကင္ကိရိယာအတြက္ပါဝါရရွိဖုုိ ့ကိစၥကုိ အဆင္ေျပေစခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမယ္ ့ကားဘက္ထရီဆီမွ ပါဝါကုုိ ရယူလုုိ မရေအာင္ ေဗြေဖာက္တဲ့ကားအတြက္ ေတာ ့ကိရိယာကုုိ အျခားတစ္ေနရာမွ ပါဝါယူႏုုိင္ဖိုု ့စီစဥ္ေပးထားတဲ ့ကိရိယာေတြကေတာ့ကား ဘက္ထရီလုုိင္းကုုိပဲ အားကုိးထားၾကတာေတြ ့ရပါတယ္။
           အုုိဘီတီတူးမွာ ျပသာနာကုုိ ဒီတီစီေတြကုုိ စံသတ္မွတ္ခ်က္ ရွိတာေၾကာင့္အုုိဘီဒီက ေျပာျပခ်င္တာေတြကုုိ သိဖုုိ ့လြယ္ကူသြားပါတယ္။
           စံကုုဒ္မွာ ဂဏန္း ၄ လုုံးပါဝင္ပါတယ္။ဂဏန္းရဲ ့ေရွ ့မွာအကၡရာတစ္လုုံးရွိ္ပါတယ္။ပီဆုုိရင္ အင္ဂ်င္၊ဂီယာအစရွိတဲ့ပါဝါပုုိင္းရည္ညြန္းပါတယ္။စီဆုုိရင္ ခ်ာစီကုုိေျပာခ်င္တာပါ။ဘီဆုုိရင္ ေဘာ္ဒီ ကုုိယ္ထည္ပုုိင္းကုုုုိ ေျပာခ်င္တာပါ။ယူ က ကားရဲ ့ကြန္ရက္ကုုိေျပာတာျဖစ္ပါတယ္.။ဥပမာအားျဖင့္ကုုိ PO200 ဆုုိရင္ အင္ဂ်င္ထဲကုုိဓာတ္ဆီမွု ုုတ္ထည့္ေပးတဲ့အစိတ္ပုုိင္းမွာ ကေမာက္ကမျဖစ္ေနျပီးလုုိ ့အသိေပးတဲ့ကုုဒ္-ျဖစ္ပါတယ္။
             အုုိဘီဒီတူးမွာစံသတ္မွတ္ထားတဲ့ခ်ိတ္ဆက္အေပါက္မွာ ပင္ေပါက္ ၈ေပါက္ႏွစ္တန္းပါရွိတာေၾကာင့္စုုစုုေပါင္းပင္ေပါက္ ၁၆ ေပါက္ရွိပါတယ္။အုုိဘီဒီဝမ္းတုုန္းကစံသတ္မွတ္ခ်က္မရွိခဲ့တာေၾကာင့္ခ်ိတ္ဆက္အေပါက္ကုုိ စက္ဖုုံးေအာက္စက္ခန္းမွာထားရွိခဲ့တာမ်ဳိးေတြ ့ရွိခဲ့ေပမယ့္အုုုုိဘီဒီတူးမွာေတာ့ကားအတြင္းခန္းယာဥ္ေမာင္းထုုိင္ခုုံေရွ ့စတီယာရင္မွ ၂ ေပထက္ပုုိမေဝးေသာေနရာမွာထားရွိရမယ္လုုိ ့ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။
               ဥေရာပအတြက္ စံသတ္မွတ္တဲ့ အုုိဘီဒီကုုိ အီးအုုိဘီဒီလုုိ ့ေခၚၾကပါတယ္။အီးက ဥေရာပ(Europe)လုုိ ့ဆုုိလုုိပါတယ္။အေခၚသညာသာကြဲျပားေပမယ့္အီးအုုိဘီဒီနဲ ့အုုိဘီဒီတူးတုုိ ့ကကိရိယာပုုိင္းမွာ အတူတူပါပဲလုုိ ့ေဆာင္းပါးတစ္ပုုဒ္မွာေဖာ္ျပထားတာ ဖတ္ရွဳရပါတယ္။ကြာျခားတာကကုုိျဖစ္ပါတယ္။သူကအကၡရာျပီးျ႔ပီးခ်င္းေဖာ္ျပတဲ့ ဂဏနး္ကုုိ သုုညသုုံးခိုုင္းပါတယ္။ဥပမာအားျဖင့္ ဆုုိရရင္PO7နဲ ့စထားရင္ဂီယာပုုိင္းကုုိ ရည္ညြန္းပါတယ္။
Code ဖတ္စက္မ်ား
   ကားေတြေပၚ အုုိဘီဒီတူး ေရာက္ေနျပီဆုုိေတာ ့အုုိဘီဒီတူးက အသိေပးတဲ့ကုုဒ္ေတြကုုိ ဖတ္တဲ့စက္ကိရိယာေတြကုုိထုုတ္လုုပ္ေရာင္းခ်လာၾကပါတယ္။အဲဒီဖက္စက္ေတြကုုိ ေယဘုုယ်အားျဖင့္အတန္းအစားႏွစ္ခုုခြဲျခားႏုုိင္ပါတယ္။တစ္ခုုကကားပုုိင္ရွင္အတြက္ ဦးတည္ထုုတ္လုုပ္တာျဖစ္ျပီး က်န္အတန္းစားက ကားျပင္ဆရာအတြက္ ဦးတည္ထုုတ္လုုပ္ထားပါတယ္။ေအာ္တုုိစကင္(Auto scan)စက္ဆုုိျပီးေတာ့လည္းအမည္တြင္ပါတယ္။
          ကြန္ပ်ဴတာ၊စမတ္ဖုုန္း၊သင္ပုုန္းကြန္ပ်ဴတာစတာေတြမွာလုုိအပ္တဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝဲလ္ တင္ထားျပီးအုုိဘီဒီတူးခ်ိတ္ဆက္အေပါက္မွာ ယူအက္စ္ဘီၾကိဳးထုုိးတပ္ကာသုုံးစြဲလုုိ ့ရပါတယ္။ဘလူူးတုုသ္နဲ ့လညး္သုုံးစြဲလုုိ ့ရပါတယ္။
            လက္ကုုိင္ကိရိယာေတြမွာေတာ ့အမ်ားစုက စက္ဆရာသုုံအျဖစ္ထုတ္လုုပ္ေပးထားၾကပါတယ္။ဒါေပမယ့္လက္ပ္ေတာ့ကြန္ပ်ဴတာသုုံးစြဲတာကုုိ မမီၾကဘူး၊အဓိကအခ်က္ကစရင္ေပၚပုုံေဖာ္ေပးထားမွာ ထင္ရွားျပတ္သားမူက လက္ပ္ေတာ့ကုုိမမီၾကဘူး။အခ်က္လက္သုုိမွီႏုုိင္တဲ့ပမာဏမွာလညး္မမီၾကဘူး။ေနာက္ထပ္အားသာခ်က္တစ္ခုုကလက္ကုုိင္ကိရိယာမွာကသူ ့မွာပါလာျပီးသားေဆာ့ဖ္ဝဲလ္တစ္မ်ဳိးတည္းကုုိသာသုုံးစြဲလုုိ ့ရပါတယ္။လုုပ္ငန္းတူျပိဳင္ဘက္ရဲ ့ေဆာ့ဖ္ဝဲလ္ကုုိထည့္သုုံးဖိုု ့မျဖစ္ႏုုိင္ဘူး။လက္ပ္ေတာ ့ကြန္ပ်ဴတာက်ေတာ့တစ္မ်ဳိးမၾကိဳက္ရင္ေနာက္တစ္မ်ဳိးေျပာင္းလဲသုုံစြဲလုုိ ့ရပါတယ္။

အလကားေပးတဲဲဲ့ဖရီးဝဲမ်ား
ပုုိက္ဆံမေပးရတဲ့ ေဆာဖ့္ဝဲလ္ေတြရွိေနပါတယ္။တရားဝင္အခမဲ့သုုံးစြဲႏုုိင္ပါတယ္။Opendiag,Freediag,pyOBDတုုိ ့ဟာအခမဲ့တရားဝင္အခမဲ့သုု့းံထည္(free ware)ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ကုုိယ့္ကြန္ပ်ဴတာရဲ ့လည္ပတ္မူစနစ္(OS)နဲ ့ကုုိက္ညီတာကုုိယူသုုံးလုုိက္ရုုံပါပဲ။(ဥပမာ-Opendiag က Linuxကုုိ သုုံးထားပါတယ္။)
ယာဥ္ကုုိ စစ္ေဆးဆန္းစစ္ရွာေဖြေပးဖုုိ ့အတြက္ သာမကယာဥ္ေမာင္းႏွင္ေနစဥ္ အခ်က္လက္မ်ားရယူသိရွိေနႏုုိင္တဲ့ေဆာဖ့္ဝဲလ္ေတြလည္းရိွပါတယ္။ကားမွာ ပါတဲ့ခ်ိတ္ဆက္အေပါက္မွာ ဘလူးတုုသ္ထုုိးထားျပီးစမတ္ဖုုန္းကုုိ လွမ္းခ်ိတ္
ထားလုုိက္ရုုံပါပဲ။ဘလူးတုုသ္အတြက္ကုုန္က်စရိတ္အနည္းငယ္သာကုုန္က်မွာျဖစ္ျပီးစမတ္ဖုုန္းမွာ အခ်ိန္နဲ ့တစ္ေျပးညီအသိေပးေနပါတယ္။ခရီးစဥ္တစ္ခုုသြားျပီးတဲ့အခါစာရင္းထုုတ္ျပန္ေပးပါတယ္။သြားခဲ့တဲ့ခရီးတာက မုု္ိင္ဘယ္ေလာက္ေဝးတယ္။ဆီဘယ္ႏွဂါလံကုုန္တယ္။ဆီတစ္ဂါလံကုုိပ်မ္းမွ်ဘယ္ႏွမုု္ိင္တြက္သားကုုိက္တယ္။ဆီဖုုိးဘယ္ေလာက္ကုုန္သြားတယ္။ခရီးဘယ္ေလာက္ၾကာျမင့္တယ္….စတဲ့အခ်က္အလက္ေတြထုုတ္ျပန္ေပးပါတယ္။ဂိမ္းတစ္ခုုလုုိစိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းေနေစပါတယ္။

ဗီဒလ်ဴရဲ ့အေထာက္အပံစနစ္
ေရာဂါျပႆနာေတြ ဆန္းစစ္ရွာေဖြေပးဖုုိ ့အတြက္ယာဥ္ေပၚမွာ စစ္ေဆး ဆန္းစစ္စနစ္အျဖစ္ အုုိဘီဒီတူးတပ္ဆင္ေပးထားတဲ့အျပင္ ကားျပင္ရုုံေတြအတြက္အုုိဘီဒီမ်ဳိးလည္းရွိပါတယ္။ယာဥ္ေပၚမတပ္ဆင္တဲ့ စနစ္OffiBoard Diagnostic Information System ျဖစ္ပါတယ္။ထင္ရွားတဲ့ကားလုုပ္ငနး္တစ္ခုုျဖစ္တဲ့ဗီဒလ်ဴျဖစ္ပါတယ္။သူပုုိင္ဆုုိင္တဲ့ကားလုုပ္ငန္းေတျဖစ္တဲ့ေဗာက္စ္၊ဝဲဂြန္၊ေအာ္ဒီ၊စကုုိဒါ၊ဘင္တလီ၊လန္ဘုုိဂီနီ၊ဆိ စတဲ့ကားေတြ အားလုုံးအတြက္စီစဥ္ေပးထားတာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ကားကုုိ စစ္ေဆးေပးတဲ့အျပင္ ဘာပ်က္လုုိ ့ဘာျပင္ထားတယ္ဆုုိတဲ့ကုုသမူမွတ္တမ္းကုုိပါ ရယူျပီးစနစ္ရဲ ့မွတ္သုုိမူဗဟုုိဌာနမွ သိမ္းဆည္းထားပါတယ္။အဲဒီကုုသမူမွတ္တမ္းကုုိ ေနာက္ေနာင္ စမ္းသပ္စစ္ေဆးခ်ိန္မွာျပန္ၾကည့္ခ်င္ရင္အခ်ိန္မေရြးရယူၾကည့္ရွႏုုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

စမတ္ဖုုန္းတစ္လုုံးလုုိိရာသုုံး
ကားမွာကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာျဖင့္ကြပ္ကဲမူေတြျပဳလုပ္ေပးထားျပီးခ်ိန္မွာ ကားေပၚမွာကြန္ပ်ဴတာဦးေႏွာက္ျဖစ္တဲ့ခ်ပ္ပ္စ္ေတြဒါဇင္မကရွိေနပါျပီ။အဲဒီခ်ပ္စ္ေတြကေနတစ္ဆင့္ကားကုုိ ေဆးစစ္ျခင္းနဲ ့က်န္းမာေရးတုုိုု ့ေကာင္းေအာင္စီမံ
ေဆာင္ရြက္ျခင္းေတြျပဳလုုပ္လာၾကတာအေဝးေရာက္ ယာဥ္ေဆးစနစ္(remote diagnostic system)ကုုိၾကံစည္လုုပ္ကုုိင္ေနပါျပီ။
စိတ္ကူးထားၾကတာက ကုုမၺဏီအေနျဖင့္ပင္မဆာဗာတစ္ခုုေထာင္ျပီး အခ်က္အလက္ေတြထားသုုိေပးထားမယ္သူ ့ဆီမွ ထုုတ္လုုပ္လုုိက္တဲ့ကားတုုိင္းအတြက္ေဆးကုုသမူမွတ္တမ္းေတြလည္းထားသုုိေပးထားမယ္။သူ ့ဆီမွထုုတ္လုုိက္ျပန္တဲ့အခ်က္လက္ေတြကုုိ အခ်ိန္နဲ ့တစ္ေျပးညီရယူျပီးမိမိကားကုုိအဆင့္ျမွင့္တင္ေပးလုုိ ့ရေအာင္လညး္္စီစဥ္ေပးထားမယ္။
(နမူနာအျဖစ္ ECU Flash Reprogramming အေၾကာင္းကုုိ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။)တျခားမ်ားလွစြာေသာ ဝန္ေဆာင္မူေတြကုုိလညး္ေပးဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီ္္လုုိဆာဗာနဲ ့ကားတုုိ ့ၾကားခ်ိတ္ဆက္ျပီးဆက္သြယ္ဖုုိ ့အတြက္စမတ္ဖုုန္းကုုိအသုုံးျပဳသြားမွာျဖစ္ပါတယ္အဲဒီဝန္ေဆာင္မူကုုိ စမတ္တယ္လီမက္ထရီဆားဗစ္(Smart Telemetry Service)လုုိ ့အမည္ေပးထားပါတယ္အတုုိေကာက္အားျဖင့္အက္စ္တီအက္စ္(STS)လုုိ ့ေျပာၾကပါတယ္။
ကားမွာပါရွိတဲ့ အီလက္ထရြန္းနစ္ကြန္ထရုုိလ္ယူနစ္(ECU :Electronic Control Unit)ေတြကုုိုုအုုိဘီကေနတစ္ဆင့္လွမ္းဆက္သြယ္ေပးႏုုိင္ပါတယ္။အုုိဘီဒီကကုုမၺဏီရဲ ့ပင္မဆာဗာကုုိ စမတ္ဖုုန္းကေနတစ္ဆင့္ခ်ိတ္ဆက္ျပီး ဆက္သြယ္လုုပ္ကုုိင္မွာျဖစ္္ပါတယ္။အသိေပးစရာေတြကုုိစမတ္ဖုုန္းမွာ စာသား၊ရုုပ္ပုုံ၊ဗီဒီယုုိစတာေတြနဲ ့ျပသျပီးအသိေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

Credit-moezac auto